maandag 26 september 2011

Bronst 2011 vervolg

De laatste dagen zoveel als mogelijk genoten van de bronst. Helaas kon ik vrijdagavond niet mee met de bronsttocht van @grofwild; http://www.grofwild.blogspot.com/, had die avond/nacht een nachtje vissen met m'n zwagers op de randmeren. Was ook erg gezellig.

De bronst is in volle gang. Of het nu de zogenaamde 10 dagen van de hoogbronst is kan ik niet zo goed beoordelen. Als ik de geluiden hoor, zou ik het gaan denken, maar zie ik de bronstroedels van dit moment, dan twijfel ik. Vele roedels zijn / waren nog rond de 20 stuks. Vandaag zag ik pas voor het eerst wat kleinere roedels van rond de 10, vaker te zien als de bronst verder is. Andere herten 'snoepen' wat hindes van de grotere roedels af.

Omdat ik vrijdagavond niet meekon en ik toch wel weer een echte bronstnacht wilde maken, vanmorgen om 03.00 uur vertrokken. Kon vandaag omdat ik vrij had.

Op de Aardhuisweg eerst maar eens genoten van de galmende bronstroep van diverse herten. Van heel diep en zwaar tot wat lichtere geluiden. In je eentje is toch wat minder gezellig en ook wat spannender. Ik schrok wat van gekraak en geritsel voor me, in de berm van de weg, er liep een hert langs. Verderop hoorde ik een hert met z'n gewei door de hei / takken slaan.

Daarna weer wat plekken in Elspeet af gegaan. Op de bekende plaatsen veel gehoord. Een tijdlang naast een maisveld gezeten waar, te horen aan het geluid, zo'n 6 a 7 herten actief waren met daaromheen in het gebied nog veel meer herten. Ik zag niets, maar kon alles goed horen. Gedraaf door het mais, gesnuif, geburl, geweien die door het mais heen slaan, enz. Rond 05.00 uur kreeg ik gezelschap van wat meer mensen. Maar omdat ik zo goed verborgen zat, stonden ze op 5 meter naast me, maar hadden niets door.

Op een andere plaats, randje Staverden stond ik tussen 2 weilanden in waar aan beide zijden herten liepen. Links een plaatshert met roedel wat ik door de mistnevels kon zien, rechts wat jongere geweidragers. Terwijl ik stond te luisteren /kijken schrok ik nog enorm omdat een van de jongere herten in volle vaart naar de rand van het weiland kwam rennen waar ik stond. Met wat trillende benen een paar stappen acheruit naar m'n auto gezet. Je weet maar nooit....! Je hoort soms verhalen!

Gelukkig liep het goed af en maakten de jonge heren zich weer uit de voeten. Helaas geen gevecht met het oudere hert.

Rond 06.30 uur ben ik samen met 2 andere wildliefhebbers per fiets op pad gegaan. We trokken een gebied in waar we niet zo vaak komen. Juist door dat gebied trekt een deel van de hertenpopulatie van de bronstgebieden naar de daginstanden. De roedels trekken dan van bosvak naar bosvak wat liefhebbers de gelegenheid geeft om ze te kunnen zien. Dat lukte ons ook, zo rond 9 uur, het was nog wat nevelig, maar de zon liet zich ook goed zien, zagen we dit:
Zo zie je niets... alleen een andere wildliefhebber

En zo drijft een geweidrager zijn roedel de brandgang over...
Dit roedeltje liep al in de rand van het bosvak en kwam in de benen  toen wij naderden. Dan is de kans dat ze overgaan. En ja hoor.. Mooi om te zien hoe de geweidrager zijn roedel voor zich uitdrijft....
Aan twee kanten mensen, maar toch verder gaan..


Een uitsnede. Toch een kapitaal hert, lijkt een 14-ender.
Prachtig zo'n krachtig beest. In topconditie door de voorbereidende tijd die ze nemen voor de bronst. Ze moeten dan reserves opbouwen die ze in de bronstperiode compleet opmaken in de strijd om de vrouwen en het bij elkaar houden van hun roedel. Vandaar dat de roedels dan vaak wat kleiner worden omdat ze niet alle hinden in hun 'harem' kunnen houden.

In het bos zagen we weer wat hinden. Waar hindes zijn, zijn ook geweidragers in deze tijd. Helaas voor ons toch niet.. Al was dit ook wel een mooi gezicht. Rustig stapt deze hinde het pad over en verdwijnt in het bosvak. Ze ziet verderop 3 liggende groen/bruine figuren met fototoestellen, maar trekt er zich niet zoveel van aan....


Niet superscherp, maar wel een mooi plaatje. Het waren 2 loslopende hinden, waarschijnlijk moeder met een kalf, maar wel vreemd, er volgde verder geen roedel.

Het is heel druk in de bossen rond Elspeet in deze tijd, jammer, ik heb het idee dat daarom het wild ook eerder de dekking intrekt. Vorig jaar kon ik rond 08.00 uur nog prima foto's maken van roedels in de landbouw enclave van Elspeet. Als nu het tijdstip van de officiele zonsopkomst aanbreekt, trekken 'tientallen' mensen het gebied in, net de koopgoot!

Mogelijk dat er ook wat mensen zijn geweest die zich vergisten in de hoogte van de toegangspoort naar de parkeerplaats van Staverden. Hopelijk is het geen vandalisme:
Morgenavond met gids naar de brons op 'de Dellen' bij Epe. Nog nooit geweest, dus ben benieuwd wat er loopt. Rond Elspeet lopen rond de 400 herten, 200 teveel, het schijnt dat er in dat gebied nog meer lopen. Dat beloofd wat! 

zaterdag 17 september 2011

Bronst 2011

Zoals ik aangaf in m'n vorige bericht begint de bronst goed op gang te komen. Dat is niet alleen hoorbaar aan de bronstgeluiden, maar ook zichtbaar aan het aantal mensen wat rondrijdt op de Veluwe. Op zich natuurlijk prachtig dat er zoveel mensen komen genieten van de bronst, maar rustig kijken is er soms niet meer bij.

Zeker het bronstgebied in Elspeet wordt steeds populairder. Gelders Landschap gaat er zelfs een wildscherm bouwen. Veel mensen in het gebied betekent ook 'overlast'. De beheerders, opzichters en vrijwilligers zijn er maar druk mee. Traditiegetrouw is de Oud Zwolseweg in deze tijd voorzien van 'verboden te parkeren' borden en je mag er niet meer stil staan. In het verleden stond er 1 lange file van mensen die daar aan het luisteren waren. Heel lastig omdat diverse wissels de weg over gaan.

Terug naar de bronst van 2011. Nadat ik vorige week al van de eerste geluiden genoten had, deze week 2 keer op pad geweest. Woensdag eerst naar het Kroondomein (zie vorige bericht). Daar 's morgens niets gemerkt van de bronst, maar in de voorbronst zijn de herten met name 's avonds laat / 's nachts actief. Pas in de hoogbronst kunnen de activiteiten nog wel eens doorgaan tot 8 / 9 uur 's morgens.

Onderweg naar het Kroondomein aan de rand van Staverden wel het eerste bronstroedel van dit seizoen kunnen fotograferen:
Niet scherp, maar even voor het sfeertje..
Vanmorgen met @grofwild / grofwild.blogspot en Henk op pad geweest. Fiets mee en toeren maar. Al vrij snel hadden we de eerste burl-geluiden te pakken. Wel wat ver weg, want we konden het gebied nog niet in. Uiteraard wachten we netjes op de zonsopgang. Zodra het tijd was zijn we het gebied verder ingetrokken. Een tijdje een geweidrager die in de dekking stond, geobserveerd.

Al pratend fietsten we over en zandpad met wat bochten. Gezellig keuvelend over ons werk, niet rekenend op een ontmoeting met wild, stonden er 3 mooie jonge geweidragers achter een houtwal op ong. 50 meter. Balen.... Door ons praten waren ze snel verdwenen. Sorry Henk....

Maar het één en ander werd later weer 'goed' gemaakt. Een mooi bronstroedel wat probeerde een drukke weg over te steken, maar uiteindelijk niet durfde. We zagen ze het eerste stuk land oversteken, wisten dat er nog een weiland voor hen lag en zijn daar gaan staan:
Leidhinde voorop en gauw oversteken! Hoeveel zouden er voorbij komen?

Liep het plaatshert eerst achteraan om z'n harem voor zich uit te jagen, nu kwam hij wat meer naar de voorhoede. Zoals je op deze foto aardig kan zien bestaat een bronstroedel uit 1 geweidrager (het plaatshert) en veel hinden met kalfjes. Tijdens deze oversteek was er geen concurrent in de buurt, daar was het ook al te licht voor. Rond een uurtje of 8. Nog steeds niet kunnen zien hoe groot dit bronstroede was.

Uiteindelijk kwam ik op een stuk of 30. Later bleek dat er een deel was dat zich had afgesplitst van het roedel. Waarschijnlijk omdat ze niet rustig over konden steken en van verschillende kanten zich 'bedreigd' voelden door mensen. Ook dit roedel ging niet verder naar links, de houtwal in om daarna over te steken. Eerst nog even een uitsnede. Jammer dat de achtergrond niet zo mooi is...

Bij deze, zo te zien, 12-ender, zijn z'n bronstmanen en donkere kleur mooi te zien. De kans is aanwezig dat deze 12-ender het nog een keer verliest van een concurrent. Zijn roedel wat vanmorgen nog tussen de 30 en 40 dieren bevatte, zal de komende weken nog wel wat kleiner worden. Af en toe worden er een paar hinden 'afgesnoept' door concurrenten.
Het is te druk op de weg die ze moeten oversteken, dus keert alles zich om en gaat er in volle vaart vandoor:

Op de laatste foto is mooi te zien dat het plaatshert moeite doet om alles bij elkaar te houden. Het lijkt dan net zo'n schotse collie die de kudde bij elkaar moet houden. Deze weken zijn zeer afmattend voor de geweidragers. Een aantal weken (met name 's avonds en s'nachts tot 's morgens zijn ze druk met hun roedel bij elkaar te houden, concurrenten op afstand te houden en in de gaten houden welke hinden 'tochtig' zijn. Al met al een afmattende tijd. Gelukkig heeft een geweidrager de maanden daarvoor juist veel voedsel getegeten en zich voorbereid op de bronsttijd.
Helaas verdween uiteindelijk het roedel. Een stuk verderop zagen we in de dekking wat hinden staan. Veel mensen zullen waarschijnlijk dit niet eens zien:
Uiteindelijk kwam uit dat deel van het gebied ook nog een groot roedel uit de dekking. Helaas vrij ver, maar met grote spoed staken deze de weilanden over om zo gauw mogelijk de grote bospercelen op te zoeken voor hun daginstand. Het plaatshert van dit roedel was te lang op 'vrijersvoeten' geweest en had nu last van de mensen die het gebied doortrekken.

Bronst 2011... Geniet ervan!

Afscheid Kroondomein

De bronst van 2011 is weer losgebarsten. Vorige week al de eerste geluiden gehoord, maar nu de nachten weer wat frisser zijn begint de bronst goed op gang te komen. Al moet het nog wel een stuk kouder worden wil de bronst echt toegroeien tot de hoogbronst.

Vanaf 15 september t/m 25 december is het Kroondomein gesloten. Daarom op 14 september nog 1 keer de vaste route bij Uddel gefietst. Samen met Henk onze ronde gemaakt. Ook dit keer niet zo heel erg veel gezien, zeker niet gefotografeerd. De vorige keer was het ook al wat magertjes samen met de helft van grofwild.blogspot.com Peter.

Wat we wel mooi vonden; we zagen een damherten (mannelijke versie dus). Dat had ik daar nog nooit gezien. Pieter van grofwild.blogspot.com had juist op zijn laatste rondje in het Kroondomein alleen maar damwild, dat was ook al bijzonder. Sfeerplaatjes schieten is nooit een probleem op een natuurtocht..



De laatste weken hebben we uiteraard nog diverse malen genoten van het Veluwse natuurschoon. Er viel niet zoveel te fotograferen, maar we hebben wat reewild, herten (waarvan er 1 vlak voor onze auto overstak en een ander werd door een andere auto op een andere locatie aangereden) en zwijnen gezien. We zijn als gezin weer eens in Gortel zwijnen wezen kijken. Ouderwets leuk.... De zwijnen lopen tot bijna tegen je auto. Vader, moeder en een rits kinderen.
Familie zwijn zal het de komende winter best goed hebben schat ik in, er liggen heel veel beukenootjes en eikels overal. Veel eten (mast) betekent vaak nog een ronde werpen, dus nog meer zwijnen = nog meer overlast, dus nog meer afschot...

In het volgende blogbericht meer over de bronst!